ความรู้ทัวไปเรื่องสิทธิบัตร – บทนำ

บทนำ

คำว่า “สิทธิบัตร” อาจจะเป็นคำใหม่ที่หลายท่านไม่คุ้นเคยและไม่เข้าใจความหมาย และหลายท่านอาจจะไม่ทราบว่า สิทธิบัตรอยู่ใกล้ๆ ตัวเรานี่เอง

สิทธิบัตร เป็นทรัพย์สินทางปัญญาประเภทหนึ่งที่มีความเกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่ของทุกๆ คนเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นสิ่งของหรือเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน นับ ตั้งแต่ตื่นนอนจนถึงเข้านอนหรือแม้กระทั่งเวลานอนหลับบนที่นอน เรียกได้ว่าตลอด 24 ชั่วโมงเลยที่เดียว หรือแม้แต่เครื่องจักร เครื่องยนต์ใหญ่ๆ หรือเครื่องจักรที่มีความสลับซับซ้อนที่ใช้ในกิจการต่างๆ ล้วนแล้วแต่เป็นผลที่ได้จากการประดิษฐ์คิดค้นทั้งสิ้น ถ้าจะสังเกตุให้ดี บนตัวสินค้าหรือบนภาชนะที่ใช้บรรจุสินค้าจะเห็นคำว่า “สิทธิบัตรไทย หรือ สบท.” หรือคำที่เป็นภาษาอังกฤษคำว่า “PATENT หรือ PAT”

สิทธิบัตร เป็นส่วนสำคัญที่ก่อให้เกิดการผลิตสินค้าต่างๆ ที่มีประโยชน์แก่มนุษย์มีความสะดวกสบาย และมีความปลอดภัยมากขึ้น ดังนั้น เมื่อสินค้าที่มีประโยชน์และเป็นที่ต้องการของตลาด สิทธิบัตรที่ก่อให้เกิดการผลิตสินค้านั้นย่อมมีราคาถูก การประดิษฐ์คิดค้นบางอย่างมีมูลค่ามากมายมหาศาล เช่น ทีวี ตู้เย็น วิทยุ หรือแม้แต่ที่เรียกกันว่า “เทปขน”ที่ใช้ประกอบกับรองเท้า ผ้าอ้อมเด็กหรือเครื่องใช้อื่นๆ เป็นต้น ที่สามารถขายได้ทั่วโลกคิดเป็นมูลค่ามหาศาล

เมื่อสิทธิบัตรเกี่ยวพันกับผลประโยชน์ในทางการค้า หลายประเทศจึงให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มาก โดยเฉพาะประเทศอุตสาหกรรม เช่น สหรัฐอเมริกา ยุโรป ญี่ปุ่น เป็นต้น ได้พยายามที่จะเจรจาต่อรองให้ประเทศคู่ค้าของตนให้ความคุ้มครองสิทธิบัตรให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น หรืออาจพูดได้ง่ายๆ ว่า ไม่ต้องการให้มีสินค้าที่ลอกเลียนแบบสินค้าที่ได้รับสิทธิบัตรที่ได้จดทะเบียนไว้ในประเทศคู้ค้านั้น ๆ

ในการเจรจาทางการค้าเกี่ยวกับสิทธิพิเศษทางศุลกากร ที่เรียกกันว่า “แกตต์” ซึ่งเป็นการเจรจาทางการค้าระหว่างประเทศ ได้หยิบยกเรื่องการให้ความคุ้มครองด้านสิทธิบัตรมาเป็นส่วนหนึ่งในการเจรจา ซึ่งได้มีการประชุมเจรจากันที่เรียกว่า “การเจรจารอบอุรุกวัย” ซึ่งมีผลให้ประเทศสมาชิกทุกประเทศ รวมทั้งประเทศไทย ต้องให้ความคุ้มครองด้านสิทธิบัตรอย่างเท่าเทียมกัน

สิทธิบัตร นอกจากจะเกี่ยวข้องกับการค้าระหว่างประเทศแล้ว ยังเป็นส่วนสำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยี การวิจัยและการพัฒนาเทคโนโลยีอีกด้วย ทั้งนี้เป็นเพราะสิทธิบัตรนั้น เกี่ยวข้องกับการประดิษฐ์คิดค้นใหม่ๆ หรือเป็นเทคโนโลยีใหม่ที่ทำให้มีสินค้าที่ทัยสมัย มีคุณภาพสูง ดังนั้น ผู้ประดิษฐ์คิดค้นสินค้าเหล่านี้ได้เป็นคนแรกย่อมได้รับประโยชน์จากการค้าขายสินค้านั้น จึงมีการแข่งขันกันในการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีในการผลิตให้สูงขึ้นไปโดยอาศัยข้อมูลวิธีการประดิษฐ์ที่ได้เปิดเผยไว้ในสิทธิบัตรเป็นพื้นฐานในการวิจัยและพัฒนา ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อภาคอุตสาหกรรมต่อไป

สิทธิบัตร นอกจากจะเกี่ยวข้องกับทุกๆ คนแล้ว ยังมีความสำคัญและมีบทบาทในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศอีกด้วย ดังนั้นทุกคนควรที่จะตื่นตัวและหันมาให้ความสนใจในเรื่องสิทธิบัตรให้มากขึ้น ในปัจจุบันมีสิ่งประดิษฐ์คิดค้นของคนไทยหลายเรื่องที่ได้รับการจดทะเบียนไว้ในประเทศและต่างประเทศ ซึ่งได้ขายความคิดนั้นให้กับต่างประเทศ และได้เงินจากการประดิษฐ์คิดค้นนั้น และท่านอาจเป็นคนหนึ่งในอนาคตก็เป็นได้

Scroll to Top